skip to Main Content

زندگینامه استاد عبدالعلی ادیب برومند

عبدالعلی ادیب برومند در بیست و یکم خردادماه ۱۳۰۳ درزادگاهش شهر (گز) از شهرستان «برخوار» از شهرهای کهن و تاریخی در بخش شمالی اصفهان به دنیا آمد. پدرش مرحوم(مصطفی قلیخان برومند) از جمله خوانین تجدد طلب عصر بود که به کار ملکداری و کشاورزی اشتغال داشت. وی به زبان فرانسه مسلط بود و از حسن خط و مقدمات زبان عربی و آگاهی های تاریخی بهره مند بود.

مادرش مرحوم (رباب غفار دخت) سواد خواندن و نوشتن داشت و درخانه داری و تنظیم امور اقتصادی خانواده زنی لیاقتمند و با شخصیت به شما میرفت و درباره تحصیلات فرزندان هم، پی گیری و علاقه مندی کامل از خود نشان میداد. عبدالعلی ادیب برومند در سن شش سالگی نزد معلم سرخانه که (ملاقنبر) نام داشت و مکتب دار بود، خواندن و نوشتن را آغاز کرد و پس از دو سال به اصفهان آمد و نخست دو، سه ماه در مدرسه(قدسیه) درس خواند و سپس در مدرسه (فرهنگ) به مدیریت روانشاد(مجید میراحمدی) از پیشگامان آموزش و پرورش اصفهان از کلاس سوم ابتدائی تا سوم متوسطه به تحصیل پرداخت.

او پس از دریافت سیکل به دبیرستان(صارمیه) اصفهان رفت و موفق به دریافت دیپلم ادبی زیرنظر دبیران صاحب نامی چون ادیب بجنوردی، بدرالدین کتابی و ابوالفضل همایی گردید. در شهریور ماه ۱۳۲۱ به منظور ادامه تحصیل به تهران رفت و درسال ۱۳۲۴ با برخورداری از محضر اساتید نام آوری همچون دکتر سید علی شایگان، استاد جلال الدین همایی، استاد ابراهیم پور داوود، دکتر احمد متین دفتری، دکتر کریم سنجابی، و … از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به اخذ دانشنامه لیسانس در رشته حقوق قضائی نائل گردید.

ادیب برومند درسال ۱۳۲۵ تقاضای صدور پروانه کارآموزی وکالت دادگستری کرد و پس از طی دوسال دوره کارآموزی نزد روانشاد احمد شریعت زاده که از سیاسیون و حقوقدانان طراز اول بود به طور مستقل به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول کار شد. ادیب برومند در ظرف مدتی که در دانشکده حقوق تحصیل میکرد نسبت به تکمیل معلومات ادبی و پرورش دادن طبع شاعری خود غافل نبود بلکه با کوشش بسیار شمار فراوانی از متون معتبر نظم و نثر پارسی را با دقت تمام مطالعه نمود و در شعر و ادب به ممارست پرداخت و به زبان عربی وفرانسه نیز به خوبی آشنایی پیدا کرد.

ادیب تا سن ۱۶ سالگی به نثر نویسی اهتمام می ورزید ولی از سن ۱۷ سالگی بیشتر به شعر و شاعری روی آورد و با علاقه و دلبستگی به شاعران و اشعار شعرای دوران مشروطه از سبک ادبی آنان که نوپا بود و دیرینگی نداشت و معضلات و نابسامانیهای زمان را موضوع شعر قرار میداد، پیروی کرده و ادامه دهنده آن سبک و روش در سرودن شعر بود.

احساسات میهن پرستانه و دلبستگی به استقلال و آزادی ایران در شرایط آن زمان وی را به سرودن اشعار میهنی و نگارش مقالاتی که بیانگر نظرات استقلال خواهانه و اصلاح طلبانه بود سوق میداد، مقالات و سروده هایی که در روزنامه ها و مجلاتی چون اخگر، عرفان، گلهای رنگا رنگ، نوبهار و … به چاپ میرسید و به تدریج او را به عرصه سیاست کشاند.

موضوع این اشعار حمله به اشغال کنندگان ایران و مخالفت با عوامل بیگانه یعنی هواداری شوروی و انگلیس و انتقاد از دیکتاتوری دوران رضا شاه و تقویت آزادیخواهی و استقلال طلبی و حس وطنخواهی درمردم ایران بود که در جراید و مجلات کشور منتشر میشد و افزون براین ادیب به دسته ها و حزبهای دست نشانده بیگانگان نیز با حربه شعر و زبان قلم به جنگ و ستیز ادامه میداد چنانکه در غائله آذربایجان و زمزمه تجزیه طلبی در آن سامان ، اشعار و چکامه های پرشوری بر ضد حزب دمکرات آذربایجان و حکومت سید جعفر پیشه وری سرود و آن را مباین تمامیت و استقلال ایران قلمداد کرد.

مجموعه ای از این آثار که شعر و نثر بود و نمایشگر عواطف ملی و انتقادهای اساسی از اوضاع پیش از شهریور ۱۳۲۰ و بعد از آن به شمار میرفت با نام ناله های وطن در سال ۱۳۲۳ منتشر گردید.

ادیب اپرت ایران پرآشوب را در اصفهان به روی صحنه برد و با اشعاری در انتقاد از اوضاع نابسامان ایران آرزوی شاعر میهنی را در بر پائی نهضتی علیه بیدادگری به تصویر کشید.

ادیب برومند در اردیبهشت ماه ۱۳۲۶ با خاله زاده خود فرنگیس امینی فرزند حاج عبدالله خان امینی سدهی، پیوندزناشوئی بست و از وی صاحب سه فرزند به نام های جهانشاه دندانپزشک و متخصص جراحی لثه و کاشت دندان و موسیقیدان، پوراندخت وکیل دادگستری، نویسنده و پژوهشگر ادبیات فارسی و شهریار فعال اقتصادی، مدیر و موسس شرکت فنی و بازرگانی بازار کوشان ایران و دارای تحصیلات عالیه در رشته مدیریت و بازرگانی بین الملل گردید.

همسر ادیب برومند بانوئی دیندار، نیکوکار، سخاوتمند، فرهنگ دوست، و روشن اندیش بود و با شریک زندگی خود همفکری و صمیمیت و سازگاری کامل داشت و در ۲۵ دی ماه ۱۳۸۵ دیده از جهان فروبست.

ادیب برومند از آبانماه ۱۳۲۸ که جبهه ملی ایران به رهبری زنده یاد دکتر محمد مصدق بنیان گذاری شد و نهضت ملی کردن صنعت نفت در سراسر ایران، جنب و جوش خاصی پدید آورده بود، از هواداران سرسخت نهضت ملی ایران شد و با سرودن اشعار میهنی و سیاسی به یاری و همگامی جبهه ملی و این نهضت ضد استعماری پرداخت و با نفوذ سیاسی انگلیس و تحریکات روسیه شوروی در آویخت بعد از کودتای شوم ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با حکومت کودتا به مبارزه برخاست و پس ازتشکیل دوره دوم فعالیت های جبهه ملی ایران از روز نخست در شمار پایه گذاران این جبهه با حکومت دیکتاتوری، محمدرضا شاه مخالفت نمود و درنتیجه مبارزه با استبداد بارها زندانی شد.

ادیب با رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت همگام بوده و اشعار وی در رادیو تهران و میتینگ های نهضت ملی خوانده میشد و در روزنامه ها و مجلات موافق نهضت به چاپ میرسید. هنگام تجدید فعالیت جبهه در سال ۱۳۵۷ عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران و سپس عضو هئیت رهبری بود و به اتفاق هم مسلکان خود در حزب ایران و جبهه ملی با خیزش ملت قدم زد و قلم برداشت و دراین راه پایبندی خود را به اصالت انقلاب و انتقاد از انحرافات زیان بخش آن نشان داد.

درسال ۱۳۷۳ با همراهی چند تن از همفکران، بار دیگر به ادامه فعالیت های سیاسی جبهه پس از مدتی پراکندگی اقدام کرد و با سازمان دهی جبهه ملی از وقفه ای که دراین مسیرپیش آمده بود جلوگیری نمود.

ادیب برومند شاعری توانا درسرودن انواع شعر پارسی از قصیده، غزل، مثنوی، رباعی و … بود.

قصاید او بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد. غزلیاتش نیز زیبا و خیال انگیز است و بردل می نشیند. مجموعه غزلیات «درد آشنای» او شامل غزلیاتی با مضامین عاشقانه، عارفانه، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، انتقادی است. سبک شعر او در قصیده خراسانی است و غزلیاتش به سبک عراقی متمایل است.

او شاعری آرمانخواه بود که اشعارش بازتاب افکار آزادیخواهانه او بر ضد استعمار و استبداد و فریاد مردم رنجدیده علیه بی عدالتی و ستم پیشگی قدرت مداران ایران و جهان بود.

ملی گرایی و وطن خواهی استاد ادیب برومند محدود به فعالیت های سیاسی و اجتماعی نبود او شیفته موسیقی ملی ایران بود و به واسطه عشق و علاقه به میهن، به آثار هنری این مرز و بوم عشق می ورزید و گردآوری و نگهداری آثار برجسته هنر خوشنویسی، تذهیب، قلمدان سازی، نقاشی های ایرانی از دوران ایلخانی تا عصر حاضر، از جمله کوششهای او دراین زمینه است.

کتاب نگارستان ادیب که درسال ۱۳۹۲ به چاپ رسیده در برگیرنده عکسهائی همراه با شرحی از آثار این مجموعه ارزشمند هنری است. او از دوران کودکی در راه آموزش هنر خوشنویسی با استفاده از سرمشقهای استادان خط، زنده یادان استاد عبدالمجید درویش و استاد علی اکبر گلستانه و شیوه های خط امیرنظام و امین الدوله در شکسته نستعلیق صاحب سبک مستقلی بود.

او تا آخرین لحظه عمرش گرانبارش استوار بر باورهای ملی و میهنی شعر سرود و در راه دست یابی به دمکراسی و آزادی گام برداشت و در غروب دوشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۹۵ در سن ۹۲ سالگی دیده از جهان فرو بست.