روزنامه اطلاعات – تاريخ خبر: پنجشنبه ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۴-۲۵ رجب ۱۴۳۶ـ ۱۳ مه ۲۰۱۵ـ شماره ۲۶۱۵۶
گفتگوهاي مطبوعاتي اديب برومند
مريم رضايي
اخيراً کتاب «گفتوگوهاي اديب برومند» با کوشش امير راسخينژاد و همت شرکت سهامي منتشر شده است.
اين کتاب شامل بخشي از گفتوگوهاي عبدالعلي اديب برومند، شاعر مشهور ايراني است و به خوبي ما را با افکار شاعر نامدار کشورمان آشنا ميکند. شاعري که شعرش به نحوي بيانگر تاريخ دوره معاصر ايران است.
در کتاب «گفتوگوهاي مطبوعاتي اديب برومند» ديدگاههاي اديب برومند در رابطه با شعر فارسي، ادبيات مشروطه، ميراث فرهنگي و تاريخ ايران منعکس شده و مردم با نظريات او در خصوص ادبيات و تاريخ آشنا ميشوند.
همان طور که راسخينژاد در پيشگفتار کتاب ذکر کرده، اديب برومند «سينهاي پر از حرف و خاطره» است و در واقع اين کتاب شامل خاطرات و گفتار اوست.
اديب برومند در خرداد ۱۳۰۳ در روستاي گز از شهرســتان بُرخــوار اســتان اصــفهان به دنيا آمد.
پدرش مصطفي قلي خان برومند از خوانين گز بود که خط خوشي داشت و مقدمات زبان عربي و دروس تاريخي را هم مطالعه کرده بود و به زبان فرانسه مسلّط واز جمله تجددطلبان عصر بود؛ هيچگاه شغل دولتي نپذيرفت و به کار مِلکداري و کشاورزي اکتفا نمود.
اديب تا سن ۱۶ سالگي به نثرنويسي اهتمام ميورزيد ولي از ۱۷ سالگي بيشتر به شعر و شاعري روي آورد و با دلبستگي و علاقهاي که به شاعران و اشعار شعراي دوران مشروطه پيدا کرده بود، به سرودن شعر در اين سبک نوپا که موضوع آن مسايل روز بود، پرداخت.
اديب برومند در جواني با کسب رتبه ممتاز در آزمون ورودي دانشکده حقوق دانشگاه تهران پذيرفته شد و در طي تحصيل در دانشکده حقوق به مطالعه پيرامون ادبيات فارسي پرداخت و به زبانهاي عربي و فرانسه نيز تسلط پيدا کرد.
از آبانماه ۱۳۲۸ که جبهه ملي ايران به رهبري دکتر محمد مصدق بنيانگذاري شد و نهضت ملي کردن صنعت نفت در سراسر ايران جنب و جوش خاصي پديد آورده بود، از هواداران نهضت ملي ايران گرديد و با سرودن اشعار ميهني و سياسي به همگامي با جبهه ملي و اين نهضت ضد استعماري پرداخت و با نفوذ سياسي انگليس و تحريکات روسيه شوروي مخالفت کرد.
وي پس از کودتاي ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ همچنان با حکومت کودتا به مبارزه برخاست. اديب برومند بيش از شصت سال با قلم و قدم در راهِ سر بلندي ايران و تحقق آزادي و ضديت با استبداد و استعمار کوشيده و بيشترين قسمت اشعارش ميهني و سياسي و ملي است که بيشتر آنها در مجموعه اشعارش با نام «حاصلهستي» به چاپ رسيدهاست.
پيش از اين نيز مجموعه شعرهايي از وي به نامهاي «نالههاي وطن»، «پيام آزادي»، «دردآشنا»، «سرود رهايي»، «راز پرواز»، «مثنوي اصفهان» و «روزگار دژم» و «پژواک ادب» به چاپ رسيدهاست. در آخر اين مقال نيز برخي از رباعي هاي استاداديب برومند را مي خوانيم:
کجدار و مريز و با حوادث ميساز
با بازي چرخ، نرد سازش ميباز
در راه خطر چو پايداري کردي
آنگاه به مردانگي خود مي ناز
***
اي باد، مگر ز کوي دلدار آيي
کآسوده و سرخوشانه رفتار آيي
از دوست بگو، بگو چه داري پيغام؟
کاين گونه به نزد من، فرحبار آيي
***
در عالم عشق زندگاني خوشتر
اميد و نشاط و شادماني خوشتر
چون عشق و جواني به هم آميختهاند
با عشق، تداوم جواني خوشتر
***
هر چند تويي دلير و زورآور و گرد
وز چنگ تو خصم کاري از پيش نبرد
از ياد مبر که گفتهاند اهل تميز:
«دشمن نتوان حقير و بيچاره شمرد»
***
اي آن که هماره غرّه بر زور و زري
وز زور و زرت نيست به جز شور و شري
اين زور فرو کشد ز بالات به زير
وين زر ندهد به غير زاريت بري